Spataderen (varices) zijn aderafwijkingen die veelvuldig voorkomen.

Verschijnselen

Een moe en zwaar gevoel in de benen. Soms heeft men jeuk en tintelingen of last van rusteloze benen. In zeldzame gevallen is er sprake van pijn of van een bloeding uit een spatader. Daarnaast kan door het niet goed terugstromen van het bloed naar het hart (veneuze insufficiëntie) ook stuwing en als gevolg hiervan vochtophoping (oedeem) rond de enkels ontstaan. Deze klachten nemen toe in de loop van de dag, na lang staan en bij warm weer. Als vochtophoping lang bestaat kunnen aan de onderbenen verschijnselen ontstaan, zoals pigmentvorming, eczeem, witte verlittekening, verharding van de huid en het onderhuidse vetweefsel en uiteindelijk een open been (ulcus cruris venosum).

Spataderen veroorzaken vaak helemaal geen klachten. Veel mensen zullen de aanwezigheid van spataderen als storend of lelijk ervaren. Spataderen nemen in de loop der jaren meestal geleidelijk in ernst toe.

Diagnose

Patiënten met spataderen worden eerst in een ontspannen, staande houding onderzocht. Gelet wordt op zichtbare verschijnselen van het niet goed functioneren van het adersysteem en op huidafwijkingen. Een aanvullend onderzoek is nodig om onder andere vast te stellen hoe de diepe aderen functioneren en of de spataderen behandeld kunnen of moeten worden en waar deze behandeling dan uit zal moeten bestaan. Spataderen moeten vanuit medisch oogpunt behandeld worden als er sprake is van één of meer van de hierboven genoemde klachten.

De belangrijkste aanvullende onderzoeken zijn:

• Doppler onderzoek
• Duplexonderzoek

Behandelmogelijkheden

Gewoonlijk worden eerst de grote spataderen boven in het been behandeld, daarna pas de kleinere. Spataderen kunnen op de volgende manieren worden behandeld.

• Compressietherapie (verband of elastische kousen)
• Dichtspuiten van de spataders (scleroseren of echogeleide foamsclerose)
• Endoveneuze laserbehandeling
• Mullerbehandeling